Państwowa Inspekcja Pracy informuje:

Azbest jest przyczyną chorób nowotworowych. Działanie azbestu w organizmie człowieka może ujawniać się po kilkunastu latach. W każdym gospodarstwie mogą występować wyroby zawierające azbest.

Gdzie znajduje się azbest?
Azbest zawierają :

• różnego typu płyty azbestowo-cementowe, faliste i płaskie znane pod handlowymi nazwami: eternit lub KARO, stosowane na ścianach wewnętrznych i zewnętrznych budynków (elewacje, ocieplenia) oraz na poszycia dachów obiektów budowlanych i inne elementy dachów (np. gąsiory).
  

• kształtki azbestowo-cementowe, stanowiące pokrycie podłóg w obiektach, rury azbestowo-cementowe i otuliny, stosowane w instalacji wodnej i kanalizacyjnej, sznury azbestowe stosowane do izolacji cieplnej szczelin kominowych, szczeliwo azbestowe w piecach akumulacyjnych, w pompach itp.
  

Czy wiesz, że:

• Włókna azbestowe są niewidoczne dla oka, unoszą się w powietrzu.
  

• Włókna azbestowe wnikają do organizmu przez układ oddechowy.
  

• Azbest w organizmie człowieka kumuluje się i pozostaje na zawsze.
  

Czym jest azbest?

Azbest to jeden z najbardziej niebezpiecznych czynników rakotwórczych. Jest materiałem tysięcy zastosowań ze względu na swoje właściwości.
Naukowcy szacują, że w ostatnich kilku latach na świecie azbest był przyczyną zgonu ok. 100 tys. osób rocznie. W 2002 roku polski rząd ogłosił 30-letni program usuwania azbestu stosowanego na terenie Polski.
Najczęstszym źródłem  występowania azbestu są płyty cementowo-azbestowe, (eternit,
KARO), stosowane do pokrycia dachów, elewacji ścian szczytowych budynków mieszkalnych,
gospodarczych, inwentarskich. Im bardziej płyty są zniszczone, tym więcej włókien azbestu uwalnia się do środowiska naturalnego.
Korozję płyt eternitowych powoduje wymywanie przez deszcze spoiwa cementowego;
procesowi temu towarzyszy samoistne odsłonięcie włókien azbestowych, które uwalniają
się do środowiska naturalnego.
Azbest jest naturalnym, praktycznie niezniszczalnym surowcem o budowie włóknistej. Pęczki
włókien mogą rozszczepianie się na włókna kilkudziesięciokrotnie cieńsze niż ludzki włos, kruszą się i łamią– przedostając w ten sposób do atmosfery.
Niewidoczne dla oka, unosząc się w powietrzu, są wdychane przez ludzi.
Największe zagrożenie stanowią włókna mikroskopijnej wielkości, które na zawsze
Pozostają w płucach i mogą powodować charakterystyczny dla azbestu rodzaj nowotworu
złośliwy – międzybłoniak. Objawy tej choroby mogą wystąpić po 10-40 latach od czasu kontaktu z surowcem.
Azbest może wywoływać również:
·         raka płuca – gwałtownie rozwijającego się nowotworu, któremu sprzyja jednoczesne palenie papierosów. Rak występuje zwykle w 10-40 lat po kontakcie z azbestem. W przypadku narażenia na azbest w wieku powyżej 45 roku życia – objawy wystąpić mogą  już w przeciągu 5 lat. Azbestoza i nałóg nikotynowy przyspieszają znacznie rozwój tego nowotworu,
·         azbestozy – choroby zawodowej robotników narażonych na kontakt z pyłem azbestu. Schorzenie to polega na powolnym zwłóknieniu tkanki płucnej, powodującym niewydolność oddechową.
·          przewlekłego obturacyjnego zapalenia oskrzeli, które również może być powodowane wdychaniem azbestu i prowadzi do niewydolności oddechowej,
·         zmian opłucnowych, występujących pod postacią blaszek, zgrubień i odczynów wysiękowych opłucnej.
Państwowa Inspekcja Pracy radzi:
Sprawdź, czy w Twoim gospodarstwie znajdują się wyroby z azbestu i w jakim są stanie?
Trwałość wyrobów azbestowych związana jest z uszkodzeniami mechanicznymi oraz z korozją środowiskową. Uszkodzenia mechaniczne płyt eternitowych (np. ubytki lub wyszczerbione
powierzchnie płyt) prowadzi do łatwiejszego przedostawania się włókien azbestowych do środowiska naturalnego.
Jak postępować z azbestem?
Rakotwórczy pył azbestowy oddziałuje nie tylko na Ciebie. Zagraża Twojej rodzinie, sąsiadom
i otoczeniu. Zgodnie z obowiązującym prawem, musisz przeprowadzić inwentaryzację i ocenę stanu wyrobów zawierających azbest, jeżeli jest użytkowany w Twoim gospodarstwie.
Jak usuwać azbest?
Wyrobów azbestowych nie powinno się usuwać własnymi sposobami. Naraża to, bowiem
i Ciebie, i Twoich najbliższych na niebezpieczeństwo zachorowania. Usuwaniem tego typu wyrobów zajmują się wyspecjalizowane w tym zakresie firmy. Najlepiej, abyś skorzystał z ich usług.
Dysponując specjalistycznym sprzętem, osoby prowadzące prace rozbiórkowe są
wyposażone w środki ochrony indywidualnej, m.in. w ochrony górnych dróg oddechowych
– maski filtrujące powietrze oraz kombinezony ochronne, a także przeszły stosowne szkolenie.
Jeżeli jednak zdecydujesz się na usunięcie azbestu, musisz zgłosić się do starosty z prośbą o pozwolenie na przetwarzanie odpadów niebezpiecznych i składowanie ich w specjalnie przeznaczonych miejscach.
Roboty usuwania wyrobów zawierających azbest powinieneś zgłosić również do inspektoratu
nadzoru budowlanego i okręgowego inspektoratu pracy.

Zabezpieczenie wyrobów azbestowych

Jeśli wyroby nie wymagają bezzwłocznej wymiany, środkami zapobiegawczymi jest ich
zabudowa lub pokrywanie powłokami ochronnymi.
Zabudowa – polega na obudowaniu wyrobu azbestowego (zamknięcie przestrzeni)
szczelnym materiałem, bez możliwości uszkodzenia wyrobu.
Opracował na podstawie materiałów informacyjnych  PIP: specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach dr inż. Arkadiusz Kusa